Lozan öncesinde İngiltere ile Ankara arasında gizli bir ön antlaşma imzalandı mı?

Lozan antlaşması öncesinde İngilizlere hilafetin kaldırılması sözü mü verildi?

İngilizler imzayı neden Hilafet ve saltanat tam olarak kalktıktan sonra atmıştır?

İngilizler hiçbir karşı koyma olmadan işgal ettikleri İstanbul’dan yıllar sonra tek bir mermi bile atmadan nasıl çıktılar?

Vaat edilen neydi?

Neyi elde ettikten sonra ellerini kollarını sallayarak İstanbul’dan çıktılar?

Cumhurbaşkanlığı Arşivi’nde çıkan bir belge dizisi Lozan öncesinde İngiltere ile Ankara arasında Hilafetin kaldırılması ve dini eğitimin yasaklanması hususlarını içeren gizli bir ön antlaşma yapıldığını ortaya koymaktadır. Prof. Metin Hülagü bu belgeyi ve muhtevasını şöyle özetlemiştir https://www.superhaber.tv/hilafetin-ilgasini-ismet-pasa-mi-imzalamis-makale-124433 :

Türkiye ile İngiltere arasında yapılmış gizli bir anlaşma mevcuttur.

Antlaşma toplamda 4 maddeden oluşmaktadır.

Sözü edilen gizli anlaşma Lozan Antlaşması (1923) öncesinde imzalanmıştır.

Antlaşmayı İsmet İnönü imzalamıştır.

Gizli antlaşma Lozan Antlaşması’na rağmen geçerliliğini korumuştur.

Gizli antlaşma 1947 yılında hâlâ geçerli durumdadır.

Gizli antlaşmanın içeriği hilafet ve saltanatın kaldırılmasını kapsamaktadır.

Gizli antlaşma Türkiye’deki Dini Eğitim Yasağını da içermektedir.

Lozan Antlaşması Hilafet ve Saltanat’ı kaldırma sözü verilmesi neticesinde ancak imzalanabilmiştir.

Hilafet ve Saltanat ilga edilmeden barış yapılamamıştır.

Antlaşmanın İngiltere ile birlikte ilga edilmesi Türkiye Cumhurbaşkanı’na defalarca teklif edilmişse de İngiltere’yi kızdırmamak adına bu teklifler dikkate alınmamıştır.

Mustafa Armağan /Yeniakit